Ο Κώστας Γαβρόγλου μιλά για τον Μάκη Μπαλαούρα

Για τον Μάκη Μπαλαούρα:

• της Αντίστασης στη Δικτατορία,
• του Ρήγα Φεραίου,
• της Ανανεωτικής Αριστεράς,
• της εφημερίδας «Η ΕΠΟΧΗ»,
• της διαμόρφωσης του Ακαδημαϊκού Χάρτη της Ηλείας

Τον Μάκη Μπαλαούρα τον συνάντησα σε εισαγωγικά από μία επιστολή του αδερφού μου, τον καιρό της Δικτατορίας, εγώ ήμουν στην Αμερική, όπου μου λέει στην ΑΣΟΕΕ όπου ήταν και ο αδερφός μου φοιτητής, υπάρχει ένα παλικάρι που αντιστέκεται την Χούντα που υποφέρει πολύ ως αποτέλεσμα αυτής του της αντίστασης και ότι για όλους εμάς είναι ένα παράδειγμα.

Η συμβολή του στην Ανανεωτική Αριστερά

Αυτός ήταν ο Μάκης ο Μπαλαούρας. Συναντηθήκαμε για πρώτη φορά στο πλαίσιο του Ρήγα Φεραίου της Νεολαίας του ΚΚΕ Εσωτερικού και ο Μάκης ήταν από τους βασικούς στη διαμόρφωση μιας κουλτούρας ενάντια στον δογματισμό, ενάντια στη δογματική αριστερά, ενάντια στην αντιδημοκρατική αριστερά, που τότε ήταν το μεγάλο διακύβευμα της μεταπολίτευσης. Η διαμόρφωση δηλαδή μια Αριστεράς σύγχρονης, δημοκρατικής, αντιδογματικής και βεβαίως μιας Αριστεράς που θα έπρεπε να διαμορφώσει μία πολιτική μακροπρόθεσμη για τους εργαζόμενους, για τους νέους, για τις γυναίκες και για την πατρίδας μας, γενικότερα.

Πρωτεργάτης της εφημερίδα «Η ΕΠΟΧΗ»

Ο Μάκης λοιπόν ήταν από τους πρωτεργάτες αυτού του εγχειρήματος, ενός πολύ περίπλοκου εγχειρήματος, δεν υπήρχανε έτοιμες λύσεις και βεβαίως στη συνέχεια η εμπλοκή του με την εφημερίδας «Η ΕΠΟΧΗ», ήταν και αυτή καθοριστική στην διαμόρφωση αυτής της κουλτούρας της αντιδογματικής Ανανεωτικής Αριστεράς. Η ΕΠΟΧΗ είναι ένα μικρό εκδοτικό θαύμα στην εποχή μας, βγαίνει συνεχώς τα τελευταία 25 χρόνια, την συγκροτεί μία ομάδα εξαιρετικά σημαντικών ανθρώπων, άνθρωποι οι οποίοι κατάφεραν και δημιούργησαν μία συλλογικότητα και η συλλογικότητα αυτή εκφράζεται από αυτό τον εντελώς ανοιχτό τρόπο συζήτησης των προβλημάτων και έκθεσης των προβληματισμών, της Αριστεράς σήμερα.

Ο Μάκης ήταν από τους πρωτεργάτες βεβαίως. Μετά όταν μπήκε στη Βουλή, εκλέχθηκε βουλευτής, αποσύρθηκε από την τόσο έντονη ενασχόληση του με την ΕΠΟΧΗ. Βεβαίως η ΕΠΟΧΗ συνεχίζει να εκδίδεται και ιδιαίτερα οι παλιοί είναι θεμελιωτές πια ενός τόσο ιδιόμορφου και σημαντικού θα έλεγα εκδοτικού εγχειρήματος. Ο Μπάμπης Γεωργούλας, ο Παύλος Κλαυδιανός είναι από τους παλιούς, ο Μπάμπης Κουβάνης και είμαι σίγουρος ότι ξεχνάω και πάρα πολλούς νεότερους.

Σημαντική συμβολή στη διαμόρφωση του Ακαδημαϊκού Χάρτη της Ηλείας

Με τον Μάκη όσο ήταν στην Βουλή, είχαμε μία συστηματική επαφή γύρω από τα θέματα ανώτατης εκπαίδευσης στον νομό Ηλείας και στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Βεβαίως στο νομό Ηλείας οι εκπαιδευτικές μας πρωτοβουλίες είχαν σχέση με το Πανεπιστήμιο Πατρών και όχι τόσο με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, πάντως ο Μάκης είχε επαφές και μας έφερνε σε επαφή, εγώ ήμουν τότε στο Υπουργείο Παιδείας, με διδάσκοντες του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Τώρα ως το τι προσπαθήσουμε να κάνουμε στην Ηλεία, αυτό έχει σχέση με ένα διευρυμένο οικοσύστημα γύρω από θέματα Αθλητισμού, Μουσιολογίας, Πολιτισμού, Γεωργίας. Είναι προφανές ότι η Ηλεία είναι ιδιαίτερα σημαντική για την δημιουργία ενός τέτοιου πλέγματος πανεπιστημιακών τμημάτων. Αυτά τα πανεπιστημιακά τμήματα τα είχαμε μελετήσει, τα είχαμε συζητήσει και βεβαίως ως αποτέλεσμα μιας πραγματικά εμμονικής και εκδικητικής πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας και της Υπουργού, αλλά και σε συνεργασία με την Διοίκηση του Πανεπιστημίου Πατρών σήμερα η Ηλεία δεν έχει αυτά τα τμήματα. Ήταν τα τμήματα του Αθλητισμού, Γεωργίας. του τμήματος Μουσιολογίας, σημαντικότερο όμως είναι δύο θεσμοί που και αυτούς πάλι για λόγους θα έλεγα πολιτικής μιζέριας, ούτε η κεντρική κυβέρνηση αλλά ούτε το πανεπιστήμιο Πατρών θέλησε να ενισχύσει. Αυτοί ήταν ο θεσμός των διετών προγραμμάτων σπουδών και ο θεσμός των καλοκαιρινών σχολείων. Τώρα τι είναι τα διετή προγράμματα σπουδών; Τα διετή προγράμματα σπουδών ήταν η δυνατότητα τα παιδιά που παίρνουν απολυτήριο από τα ΕΠΑΛ, τα επαγγελματικά λύκεια, να εισάγονται σε αυτά χωρίς εξετάσεις. Ήταν μέσα στα πανεπιστήμια, το 30% των μαθημάτων διδάσκονταν από πανεπιστημιακούς το 70% από άτομα τα οποία είναι έξω με εμπειρία από την ειδικότητα αυτή και βεβαίως δεν μπορούσαν να δημιουργηθούν αυτά τα προγράμματα χωρίς συνεργασία και συμφωνία με τις παραγωγικές δυνάμεις με κάποιες συγκεκριμένη παραγωγική δραστηριότητα του Νομού στον οποίο ήταν το τμήμα αυτό. Αυτά ήταν τα διετή προγράμματα σπουδών και επίσης είχαμε τα καλοκαιρινά σχολεία που θα κάναμε μία μεγάλη καμπάνια, ειδικά στην Ολυμπία, αλλά όχι μόνο στην Ολυμπία, όπου θα μπορούσανε να έρθουν από πάρα πολλά μέρη του κόσμου, όπως γίνεται σε πολλές χώρες και σε άλλα τμήματα της δικής μας χώρας, όπου το καλοκαίρι για δέκα – δεκαπέντε μέρες τα παιδιά από όλο τον κόσμο μπορούν να παρακολουθούν ειδικά μαθήματα γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα.

Αυτά τα τρία θέματα δηλαδή η ίδρυση των τμημάτων, των νέων πανεπιστημιακών τμημάτων, η ίδρυση των διετών προγραμμάτων σπουδών και η δημιουργία αυτών των καλοκαιρινών σχολείων, ήταν πράγματα που είδαμε πολύ συστηματικά με τον Μάκη και βεβαίως ο Μάκης έπαιξε έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στο να μπορεί ο ενδιάμεσος ανάμεσα στην τοπική κοινωνία και το Υπουργείο Παιδείας. Βεβαίως για λόγους πάλι δυστυχώς κομματικοποίησης είχαμε αντιδράσεις για αυτά τα πράγματα, αντιδράσεις οι οποίες δεν ήταν κάτι το λογικό να μπορεί ένα Υπουργείο να τις κάνει, αλλά γενικόλογες αντιδράσεις, ακριβώς επειδή κάποιοι δεν ήθελαν ο ΣΥΡΙΖΑ να εδραιώσει τέτοιου είδους θεσμούς στην Ηλεία.

Ο Μάκης επιμένω είχε καταλάβει πολύ βαθιά το πρόβλημα και πάρα πολλές φορές καταφέραμε και συνεννοηθήκαμε με τοπικούς παράγοντες, ώστε να προχωρήσουμε στην ίδρυση όπως και το κάναμε και ξέρετε ότι μετά αμέσως μετά τις εκλογές και λόγο του πρύτανη του πανεπιστημίου Πατρών, αλλά και λόγο της Υπουργού καταργήθηκαν αυτά τα τμήματα. Με τον Μάκη λοιπόν είχα μία πολύχρονη εμπειρία σε πολλά ζητήματα, πολιτικά, τοπικά, εκπαιδευτικά όσο ήταν βουλευτής, του εύχομαι κάθε επιτυχία. Είναι σε ένα ψηφοδέλτιο με άλλα άτομα εξαιρετικής ποιότητας και είμαι σίγουρος το ψηφοδέλτιο μας θα αναδειχθεί πρώτο και με μεγάλη διαφορά και του εύχομαι και προσωπικά όλα τα καλά.

Ο Κώστας Γαβρόγλου είναι καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην Υπουργός Παιδείας