Του Μάκη Μπαλαούρα
Με άρθρο του στην «Ελευθεροτυπία» (19.5. 2004) ο Γ. Γιαννουλόπουλος απάντησε σε άλλο του Θ. Δρίτσα το οποίο δημοσιεύτηκε στην «Αυγή της Κυριακής» με τίτλο «Ενότητα… ο πιο δύσκολος δρόμος…» ο Γ.Γ. καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ καταργούσε την πολιτική. Γιατί, όπως γράφει, «στο όνομα μιας αφηρημένης και πολιτικά εξαϋλωμένης Αριστεράς, κατασκεύασε την απολιτική και συνεπώς εύθραυστη ενότητα της, που κατέρρευσε με το πρώτο κλυδωνισμό».
Αν κρίνουμε εκ του αποτελέσματος, δηλαδή ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατεβαίνει στις εκλογές, τότε ο Γ.Γ. φαίνεται ότι δικαιώνεται. Όπως άλλωστε δικαιώνονται στελέχη και τάσεις, όπως η «Ανανεωτική Συσπείρωση» του ΣΥΝ, {Σ.Σ. με επικεφαλής τον Φώτη Κουβέλη} που επιχαίρει με την «κατάρρευση» του. {Σ.Σ. στις εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004, έλαβε μέρος ο Συνασπισμός και έλαβε 3,26%, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε ολοκληρώσει το σχηματισμό του}.
Όμως η εξήγηση των αιτιών που οδήγησαν σε αυτή δε μας βρίσκει σύμφωνους. Ο ΓΓ γράφει ότι το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ στηρίχθηκε στην «αίγλη» της, δηλαδή «στην αφηρημένη έννοια της Αριστεράς (που) συγκινεί ακόμη», περιορίζοντας την πολιτική σε δύο μονό χώρους: «την ιστορική μνήμη και την καταδίκη του νεοφιλελευθερισμού σε συνδυασμό με τον αντιαμερικανισμό». Και σε αυτούς τους δύο χώρους η Αριστερά κατά τον ΓΓ, «είναι αφηρημένη και κατ’ επέκταση μεταφυσική».
Κατ΄ αρχήν η «αίγλη» της Αριστεράς δεν προέκυψε από το πουθενά, ούτε είναι ουδέτερη έννοια. Έχει αποκτηθεί σε μια ιστορική πορεία που σφράγισε τις πολιτικές εξελίξεις του τόπου. Έχει επομένως ιστορικό υπόβαθρο χρήσιμο και αξιοποιήσιμο, αλλά και ζηλευτό από άλλους πολιτικούς χώρους.
Η «καταδίκη του νεοφιλελευθερισμού» που γίνεται από την Αριστερά δεν είναι καθόλου «μεταφυσική» έννοια, αλλά υλική. Είτε διεθνώς είτε στην ΕΕ είτε στα καθ’ ημάς, η Αριστερά μίλησε και άσκησε εφαρμοσμένη, μάλιστα, κινηματική πολιτική για το κράτος πρόνοιας, για τους από κάτω, για την οικονομία, για το περιβάλλον, την Παιδεία, τον Πολιτισμό. Πόσα από τα ελληνικά κόμματα μιλούν και δρουν σε τέτοια κατεύθυνση; Ακόμη και με το ΚΚΕ υπάρχει διακριτή διαφορά και όσον αφορά πολιτική σε κεντρικά ζητήματα, όπως το θέμα της Ε.Ε. και όσον αφορά τον ρόλο και το περιεχόμενο των στόχων των κοινωνικών κινημάτων. Θα μπορούσε να παρουσιαστεί μια εξαιρετικά μακρά θεματολογία όπου παρουσιάστηκαν θέσεις της Αριστεράς, όπως αυτή εκφράστηκε από το ΣΥΡΙΖΑ. Προφανώς σε όλα αυτά τα θέματα δεν υπάρχουν πλήρεις απαντήσεις και δεν αποφεύγεται η γενικολογία ή ακόμη και η αμηχανία.
Ποιος, όμως φορέας της Αριστεράς διεθνώς -μόνος του ή με συμμάχους- έχει πλήρεις απαντήσεις; Η κρίση της Αριστεράς, δυστυχώς, δεν είναι μόνο εγχώρια.
Ο ΓΓ επιστρατεύει για το Κυπριακό προς επίρρωση της θέσης του «για αδυναμία άρθρωσης ενός συνεκτικού αριστερού λόγου».
Πράγματι, κατά τη γνώμη μου, για λόγους που συνδέονται με την ιστορική πορεία της Αριστεράς, δεν υπήρξε ενιαία θέση στο ζήτημα αυτό. Όμως το πρόβλημα αυτό εντοπίστηκε κυρίως στον ΣΥΝ. Αντίθετα, στον ΣΥΡΙΖΑ, εκτός του Μ. Γλέζου, οι υπόλοιπες συνιστώσες συνέκλιναν σε μια θέση που έμοιαζε με του ΑΚΕΛ. Δεν υπήρξαν οι διχαστικές, δημόσια κι εσωτερικά, ακρότητες που παρουσίασε ο ΣΥΝ.
Στα ευρωπαϊκά, επίσης, στον ΣΥΡΙΖΑ υπήρξαν συγκλίσεις σε βασικές στρατηγικές και συγκεκριμένες πολιτικές. Αντίθετα πρόβλημα υπήρξε και υπάρχει εντός του ΣΥΝ, αν πάρουμε υπόψη μας την τελείως διαφορετική στάση των ευρωβουλευτών του σε βασικά ζητήματα, όπως το Ευρωσύνταγμα ή ο ευρωστρατός, για να μην αναφερθώ σε θεμελιώδεις συνθήκες που καθόρισαν την μορφή και την κατεύθυνση της ΕΕ.
Προφανώς, ο ΓΓ αποφεύγοντας να χτυπήσει το γάιδαρο, χτυπάει το σαμάρι. Γιατί, όπως ανέφερα ήδη, τα προβλήματα ενυπάρχουν κυρίως εντός του ΣΥΝ και όχι τόσο του ΣΥΡΙΖΑ.
Αν, επομένως, η ενότητα είναι προβληματική, τότε ο αρθρογράφος υπονοεί το κόμμα του Συνασπισμού και την αριστερή στροφή του προς τα κινήματα, γεγονός που οδήγησε τον ΣΥΝ να εγκαταλείψει τις κεντροαριστερές ερωτοτροπίες.
Παρά τα προβλήματα παραγοντισμού του ΣΥΝ (όπως είχε καταγγείλει ο πρόεδρος του) και εσχάτως ηγεμονισμού του, καθώς και προβλήματα που ανακύπτουν από την συνύπαρξη συνιστωσών διαφορετικής ιστορικής μήτρας, όπως της «Ανανεωτικής Αριστεράς με τους Τροτσκιστές» -όπως ειρωνικά γράφει ο ΓΓ- δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Αυτό άλλωστε δείχνουν και οι επιδιώξεις σύγκλησης κομμάτων, όπως της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης με την Ελιά ή το πιο πρόσφατο αποτέλεσμα, της δημιουργίας του Ευρωπαϊκού Κόμματος της Αριστεράς.
Τα προβλήματα και οι τριβές, βεβαίως δεν έχουν ξεπεραστεί. Έχουν όμως λιπανθεί. Το λιπαντικό είναι τα κινήματα. Μήτρα άλλωστε και πνεύμονας της Αριστεράς. Άλλωστε με τέτοιου είδους επιχειρήματα σαν αυτά του ΓΓ ή της «Ανανεωτικής Συσπείρωσης» ούτε ο Συνασπισμός θα δημιουργείτο από δύο τελείως διαφορετικά κόμματα την ΕΑΡ και το ΚΚΕ.
Πράγματι υπάρχει πρόβλημα, όχι όμως στην δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στην κλειστή λειτουργία του και τη μη προσφυγή του στον κόσμο του, που στήριξε με πάθος και ανιδιοτέλεια το εγχείρημα αυτό. Υπάρχει πράγματι έλλειμμα κουλτούρας συμμαχιών και περίσσιος ηγεμονισμός.
Όμως πάρα αυτή την τραυματική εμπειρία, υπάρχει ένα κέρδος που μπορεί να κεφαλαιοποιηθεί. Ο λαός της Ανανεωτικής και Ριζοσπαστικής Αριστεράς που αναμένει…
Πηγή: «Συναντήσεις» της Αυγής 21/5/ 2004
