Του Μάκη Μπαλαούρα.
Δέκα χρόνια από την κατάρρευση του υπαρκτού «σοσιαλισμού», δέκα χρόνια που η ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού ήταν πλήρης και αδιαφιλονίκητη. Βέβαια δεν επρόκειτο περί κατάρρευσης, γιατί στις καταρρεύσεις κάτι μένει, έστω και λίγες πέτρες. Μάλλον περί εξαέρωσης πρόκειται, αφού εκεί δεν έμεινε τίποτε, μόνο λίγες σταγόνες υγρασίας. Πολύ περισσότερο δεν επρόκειτο περί ανατροπής, όπως λένε οι νοσταλγοί των καθεστώτων αυτών, αφού ούτε μία διαδήλωση έγινε, ούτε καν μια υποτυπώδης αντίδραση υπήρξε.
Η κατάρρευση του «υπαρκτού» οδήγησε στην ήττα, στην "κατάρρευση ή ακόμη και στη μετάλλαξη της Αριστεράς. Κομμουνιστικά κόμματα είτε συρρικνώνονται στα έσχατα ιστορικά τους όρια, είτε μετεξελίσσονται σε σοσιαλδημοκρατικά.
Τα τελευταία μαζί με τα παραδοσιακά μεταλλάσσονται σε κεντροαριστερά που υιοθετούν σε τελευταία ανάλυση τον νεοφιλελευθερισμό. Από την άλλη μερικά κομμουνιστικά κόμματα επιλέγουν τη φυγή προς το παρελθόν όπως στους απολεσθέντες παράδεισους.
Έτσι η Αριστερά μεταφέρθηκε σε κρίσιμη κατάσταση στην εντατική μονάδα. Όμως εξωτερικοί κραδασμοί, από τα κοινωνικά κινήματα, άρχισαν να ενεργοποιούν και τους δικούς της παλμούς.
Οι Ζαπατίστας στην επαρχία Τσιάπας, κρατώντας από τη μία το ντουφέκι και από την άλλη το φορητό P/C. Στο Παρίσι χιλιάδες εργάτες και φοιτητές σταματούν τον έξαλλο νεοφιλελευθερισμό. Στο Σιάτλ πανσπερμία ομάδων, κινητοποιούμενες μέσω του Internet, σταμάτησαν τον τελευταίο κόμπο της ασυδοσίας του πολυεθνικού κεφαλαίου. Στη Χέλντενπλατς δεκάδες χιλιάδες χορεύουν βιεννέζικα βαλς σε αντιφασιστικούς ρυθμούς.
Και η ελληνική Αριστερά στην εντατική
Την ίδια κλινική κατάσταση, ίσως με πιο έντονα συμπτώματα, έδειχνε η Αριστερά στην Ελλάδα. Μια αριστερά αδύναμη, χωρίς αντανακλαστικά, νεύρο και παλμό. Μια Αριστερά, κατόπιν πολλών εμφραγμάτων, σε κώμα. Και γύρω γύρω οι συγγενείς της σε κατάσταση Βαβυλωνίας, αμφισημίας και άκρατου ερωτισμού προς τον κυβερνητισμό.
Όμως και στη χώρα μας, αν και είναι λιγότεροι οι εξωτερικοί κραδασμοί των κοινωνικών κινημάτων, άρχισαν αναλαμπές, άρχισαν να υπάρχουν συγχρωτισμοί, κοινοί βηματισμοί. Για τους μετανάστες, το Γιουγκοσλαβικό, τις Ευρωπορείες, το Περιβάλλον και τους Ολυμπιακούς Αγώνες, για τα ναρκωτικά, τα εθνικιστικά και την Παιδεία. Και δεν είναι τυχαίο πως οι κινήσεις πολιτών στελεχώθηκαν από εμάς όλους που ανήκουμε στην ανανεωτική, ριζοσπαστική και κινηματική Αριστερά.
Δεν είναι στις προθέσεις μου να αποτιμήσω την ιστορική διαδρομή από τη διάσπαση του ΚΚΕ, τη δημιουργία και δράση του ΚΚΕ Εσωτερικού, ούτε τη μετέπειτα διάσπαση που οδήγησε στα σημερινά πολιτικά μορφώματα.
Όποια αποτίμηση όμως και να κάνει κανείς, είναι αναμφισβήτητο πως όσοι από μας προερχόμαστε από τον Ρήγα, αλλά και άλλοι πολλοί, μπολιαστήκαμε και μπολιάσαμε την πολιτική με την αντίληψη πως «ο σοσιαλισμός είτε θα είναι δημοκρατικός, είτε δεν θα υπάρξει», με το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, με την αναλυτική σκέψη, με τη συνύπαρξη του αυθορμητισμού με το συλλογικό, με την ευαισθησία των κοινωνικών κινημάτων, με τη σύζευξη του κοινωνικού με το πολιτικό, με την «άρση του σχίσματος» ανδρών-γυναικών, την αναγόρευση της πολιτισμικής πλευράς στην υψηλή βαθμίδα της σκέψης και δράσης μας.
Από πολλές πλευρές εκδηλώθηκε μια έντονη διάθεση συσπείρωσης της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς. Μια νέα ήττα της ανανεωτικής αριστερός θα οδηγούσε στην πλήρη ηγεμονία του δογματισμού στη χώρα μας για πολλά χρόνια. Ο Συνασπισμός, η ΑΚΟΑ, ομάδες οικολόγων και κινημάτων, επικουρούμενοι θερμά από τα στελέχη της εφημερίδας «ΕΠΟΧΗ» που βιώνουν έντονα τις διεργασίες της ευρωπαϊκής Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων, έκαναν επιτέλους τα πρώτα βήματα. Πέραν της όποιας συναισθηματικής φόρτισης, όπως αυτή εμφανώς εκδηλώθηκε στις κοινές συνεντεύξεις Τύπου, η συσπείρωση των δυνάμεων της Ανανεωτικής Αριστεράς, της Οικολογίας και των κοινωνικών κινημάτων δίνει ελπίδες πως η Ανανεωτική Αριστερά μπορεί να γίνει πιο νευρώδης, αποτελεσματική, ριζοσπαστική και κινηματική, οικολογική και ανατρεπτική
Είναι ένα στοίχημα που οφείλουμε να κερδίσουμε. Το οφείλουμε όχι μόνο στη δική μας και στις παλιότερες γενιές, αλλά κυρίως στη νεολαία -στη γενιά του Internet- που ασφυκτιά βλέποντας το γκρίζο παρελθόν και το σκοτεινό παρόν της ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Η νεολαία κλείνει τα αυτιά στους Χάιντερ και Λεπέν και φλερτάρει ανοιχτά την Αριστερά, κλείνοντάς της πονηρά το μάτι. Θα ανταποκριθούμε στο φλερτ της;
Αυγή της Κυριακής 20 Φεβρουαρίου 2000
